Hiç merak ettiniz mi, neden geceleri saatlerce uyurken tuvalet ihtiyacı hissetmiyoruz ama uyanıkken uzun süre dayanamıyoruz? Bu ilginç fenomen, vücudumuzun inanılmaz düzeni ve uyku sırasında geçirdiği değişikliklerle yakından ilgili.
Her gece yatağa girdiğimizde, çoğumuz saatlerce kesintisiz bir uyku deneyimi yaşarız. Ancak bu sakinlik anlarında eğer tıbbi bir sorun yoksa veya gece yatmadan önce çok sıvı tüketip aşırı sıkışmamışsak tuvalete kalkmayız bile. Tabii sabah uyanınca bir anda tuvalete koşma ihtiyacı buna dahil değil.
Gündüzleri birkaç saat bile tuvalet ihtiyacını ertelemek zorken, gece boyunca neden bu ihtiyacı hissetmediğimizin bilimsel bir açıklaması var. Canımız böbreklerimizin, vücudumuz ile olan yıldızlar altındaki ilişkisine bakalım.
Gece uyurken, vücudumuz kusursuz bir şekilde işlemeye devam ediyor.
Uykudayken, vücudumuzun birçok fonksiyonu yavaşlıyor. Bunlardan biri de böbreklerimizin, daha az idrar üretmesi oluyor. Beynimizin hipotalamus tarafından kontrol edilen böbrek fonksiyonları, vücudumuzun antidiüretik hormon olarak bilinen ADH (Anti-diüretik hormon) seviyesini artırıyor.
Uykudayken devre dışı kalması için komut alan ADH ise böbreklerin daha az sıvı filtrelemesine ve dolayısıyla daha az idrar üretmesine neden oluyor. Bu süreç, gece boyunca tuvalet ihtiyacımızı azaltıyor.
Uyanıkken neden daha sık tuvalet ihtiyacı hissederiz?
Gündüz saatlerinde ise durum tamamen farklı. Aktif olduğumuzda, vücudumuz daha fazla sıvı işliyor ve böbrekler normal hızlarında çalışıyor. Su ve diğer içeceklerin tüketiminin artması da doğal olarak idrar üretimini arttırıyor. Bir de hipotalamus artık ADH’ye “Kalk, çalış.” deyince mesanenin duyarlılığı başlıyor ve bu da sıklıkla tuvalet ihtiyacı hissetmemize neden oluyor.
Tabii ki bu durum, herkeste bir olmayabilir.
Yaşlandıkça, vücudumuzun bu mekanizması da yavaşlayabiliyor ve yaşlı insanlar geceleri daha sık uyanıp tuvalete gitme ihtiyacı duyabiliyor. Bunun yanı sıra noktüri yani gece sık idrara çıkma durumu da mevcut.
Geceleri birden fazla tuvalete gitme ihtiyacından muzdarip olan kişilerin yaşadığı noktüri, bir hastalık olmayıp vücudumuzdaki herhangi bir hastalığın veya birden fazla rahatsızlığın belirtisi olabiliyor.
Bu fenomen hakkında daha fazla düşündükçe, vücudumuzun gizemlerini keşfetmenin ne kadar büyüleyici olduğunu anlıyoruz. Gece uykularınız rahat olsun, çünkü vücudunuz siz uyurken bile sizin için çalışmaya devam ediyor!
