Doluların, bir golf topu hatta portakal kadar büyüyebildiğini biliyor musunuz? Peki bu büyüklüğe sahip olmayı nasıl başarıyorlar?
Parçalanan otomobil camları, hasar gören ev çatıları, iptal olan uçuşlar… Dolu, ne yazık ki bazı zamanlar hayatı zorlaştıran bir yağış türü diyebiliriz.
Gelin, nasıl oluştuklarına ve nasıl büyüdüklerine bakalım.
Dolu, minik buz kristallerinin fırtına esnasında hava akımına kapılması sonucu oluşur.
Bu buz tanecikleri, donma noktasının altında bir sıcaklığa sahip olan su tanecikleriyle çarpıştıkça büyür. Ayrıca bir dolu tanesinin fırtına içinde izlediği yol ve aşırı soğumuş suyu toplamak için harcadığı zaman, onun ne kadar büyüyeceğini belirler.
Dolu, özellikle ilkbahar ve yaz aylarında oldukça yaygın şekilde görülür. Yüzeye yakın sıcaklık, nemli hava, orta troposferdeki hava kütlesi ve yüksekliğe göre değişen güçlü rüzgârlar, doluların sayısını artırarak daha da büyümelerine olanak sağlar.
Dolu taneleri büyüdükçe, nesnelere çarptıklarındaki enerji ve kuvvetleri önemli ölçüde artar.
Örneğin gökyüzünden düşen beyzbol topu büyüklüğündeki dolu, tipik olarak bir futbol topu kadar kinetik enerjiye sahiptir. Öte yandan dünyanın ısınması, sıcak ve nemli havadaki artışı beraberinde getirir.
Bu, gök gürültülü fırtınalara daha fazla enerji sağlar ve dolunun büyümesi için ihtiyaç duyduğu aşırı soğumuş suyun bollaşmasını beraberinde getirir. Yani iklim değişikliği, doluların büyüklüğünü etkiler.
Yine atmosfer ısındıkça, donma seviyesi atmosferde daha yükseğe çıkar. Küçük dolular, yere ulaşmadan önce tamamen eriyebilir. Daha büyük dolular ise daha hızlı düşer ve erimeleri zaman alır. Bu sebeple daha yüksek donma seviyelerinden daha az etkilenirler.
İlginizi çekebilir:
Yeryüzünde Bizi Bile Korkutan “Dolu” Yağışlarına Karşı Uçaklar Gökyüzünde Nasıl Önlemler Alıyor?
Yağmur Bulutundaki Damlaların Tamamı Tek Bir Dev Kütle Halinde Düşseydi Nolurdu?
Tam 7 Kez Yıldırım Çarpan Talihsiz Adamın Ağzınızı Açık Bırakacak Hikâyesi (Ölüm Sebebi Yıldırım Değil!)