Günlük hayatımızda mutlaka yakın çevremizden “yüzün siyah nokta/sivilce içinde, bir otur da şunları patlatayım” cümlesini duymuşuzdur. Bazılarımız buna kayıtsız kalmayı başarabilirken, çoğumuz bu teklifi kabul edip bu rahatsız edici aknelerden kurtulacağını düşünür.
Sivilcelerimizin sıkılması ya da onlardan kendi çabalarımızla kurtulmayı denemek her ne kadar keyif verici olsa da kendimiz dışındaki kişilerin bunu yaptığını izlemek de bir o kadar rahatlatıcı hissettirir.
Bu davranışın doğru olmadığını bile bile bunu yapmaya neden devam ettiğimizi ve kendi sivilcesini sıkan bir kişinin videosu önümüze düştüğünde bunu neden geçemeyip, büyük bir hayranlıkla izlemeye devam ettiğimizi hiç düşündünüz mü?
Bu videoların çekiciliğini anlamak için öncelikle kendi yüzümüzden irin fışkırdığında, neden bu kadar iyi hissettiğimizi düşünebiliriz.
Aslında çoğumuzun vücudundaki sivilceleri patlatma amacı, bunu en kolay ve en hızlı düzeltme yöntemi olarak görmek. Bir bakıma kendi kendimizi tedavi ettiğimizi düşünüyor ve bu şekilde farkında olmadan bir tatmin duygusu geliştiriyoruz.
Bazılarımız ise bundan ziyade, irinin patladığını gördüğünde sıra dışı bir büyülenme hissine kapılıyor.
Sivilce sıkma videoları izlerken beynimizde neler olup bittiğini araştırmayı hedefleyen bir nörobilimsel çalışma, bu gözleme ışık tutmaya çalıştı.
2021 yılında yapılan bir araştırmada, fMRI (fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme) adı verilen bir teknikle 80 kadının beyni, MRI tarayıcısı kullanılarak tarandı. Kadınlara sivilce patlatma, buharlama temizleme ve su çeşmesi videoları izletildi.
Ancak bu doğrultuda, iki grup katılımcının odaklandığı nokta önemliydi; sivilce patlama videoları izlemekten hoşlananlar ve hoşlanmayanlar. Katılımcılar, bu videoları izlemenin yanında genel anlamda duyguları ve özel olarak bu videolar hakkındaki duygu ve düşünceleri hakkında bazı anketler doldurdu.
Anket verileri sivilce patlatma videoları izlemekten keyif alan kadınların, izlemeyenlere göre genel anlamda iğrenme dürtüsünün çok daha düşük olduğunu ortaya çıkardı.
Nörogörüntüleme verilerinin analizleri, iğrenme hissi daha düşük kadınların diğer gruba kıyasla bu videoları izlerken, beyinlerinin frontopolar korteks bölgelerinin hızlı bir biçimde aktive olduğunu tespit etti.
Kısaca bu beyin bölgesi, eylemleri kodlama ve motor becerilerin sonuçlarını tahmin etmeyle ilgili. Videoları izleyen bu kişiler, sivilcenin açılıp boşaldığı anı görmek için, bölgeye baskı uygulanmasını dört gözle bekliyor.
Bilim insanları, bu bulgular ışığında neden bazı insanların sivilce videoları izlemekten hoşlanırken; bir kısmının da bunu oldukça iğrendirici bulduğuna dair iki farklı görüşte birleşti. Bunlardan ilki, tiksintiyi düzenleme yeteneğindeki farklılıklar.
İğrenme, en temel haliyle zehirlenmeye veya iltihaplı bir yara gibi enfeksiyona yol açabileceği için sağlığımız adına tehlike arz eden durumlardan uzak durmamıza yardımcı olan bir duygu.
Bu sivilce videoları oldukça tiksindirici olsa da tıpkı bir korku filmi izleyen birinin öldürülme tehlikesinin olmadığı gibi, onu izleyenlerin sağlığı için gerçek bir tehdit oluşturmaz. Bu noktada sivilcelerle ilgili videolardan keyif alan kişiler, bunları izlerken iğrenme tepkilerini bundan tiksinti duyanlara göre çok daha iyi ayarlama becerisine sahip.
Bir diğer görüş ise yüksek merak.
Daha önceki araştırmalar, genel itibarıyla olumsuz olarak adlandırılan bu içerikleri izlemenin, bazı insanlarda beynin ödül sistemini harekete geçirebileceğini aktardı. Özetle, sivilcelerle ilgili videoları izlemekten hoşlanan kişilerin, sevmeyenlere göre çok daha yüksek bir merak dürtüsüne sahip olduğu söylenebilir.
Sivilcelerimizi sıkmak genellikle bizi her ne kadar tatmin etse de dermatologlar, bu davranışı ısrarlı bir biçimde devam ettirmememizi tavsiye ediyor.
Sivilcelerimizi patlatmak, bize onlardan kurtulacağımızı düşündürtse de, bir sivilceye uyguladığımız darbe, aslında o bölgenin enfeksiyonlara açık hale gelmesine ve sivilcelerin daha fazla yayılıp yara izleriyle sonuçlanmasına sebep oluyor. Bu durumda, akneli bölgeyi düzenli bir bakım rutiniyle temizlemek ve mutlaka bir dermatolog görüşü almak oldukça faydalı olacaktır.
Umarız bu GIF ve görseller sizi rahatlatmıştır…