Radyasyon, insanlı Mars görevi için önümüzdeki en büyük sorunlardan biri

“Uzayda bir günde alınan radyasyon, Dünyada bir yıl içinde aldığımız radyasyona eş paha.” tabiri kozmik radyasyonu inceleyen Marco Durante isimli bir fizikçiye ilişkin. Bahsi geçen ifadeyi göz önünde bulundurduğumuzda, beşerli uzay misyonları kapsamında astronotların vazife müddeti boyunca maruz kaldıkları kozmik radyasyonun epey yüksek oranlarda olduğunu varsayım etmek sıkıntı olmayacaktır.
 

Günümüzde Milletlerarası Uzay İstasyonuna yapılan vazifelerde astronotların maruz kaldığı radyasyonun olağandan tam 250 kat daha fazla olduğu tabir ediliyor. Pekala bu oran, Ay ya da Mars’a yapılacak vazifelerde ne kadar olabilir? Uzmanlara bu soruya “700 kata kadar!” karşılığı veriyor. Bu oran Mars’a düzenlenecek bir beşerli vazifede, astronotların misyonu tamamlayarak Dünya’ya sağlıklı bir biçimde geri dönme ihtimallerini neredeyse sıfıra indiriyor.

Durante yaptığı açıklamada, “Bugün durduğumuz noktadan bakınca, radyasyon sebebiyle Mars’a gitmemiz güç gözüküyor. Kabul edilebilir doz sonlarını karşılamamız neredeyse imkânsız. Aslında sorun, riskleri sarmalayan büyük belirsizlik. Uzay radyasyonunu çok güzel tanımıyoruz ve beşerler üzerindeki uzun müddetli tesirleri hala belirsizliğini koruyor.” tabirleriyle karşı karşıya olduğumuz tehlikeyi sözlere döküyor.

Peki radyasyon önümüzdeki en büyük manilerden biriyse, uzayda nasıl seyahat edebileceğiz? Bilim insanlarının bu soruya yanıtı ise “uzay araçlarını özel kalkanlarla kaplamak” oluyor. Avrupa Uzay Ajansı bu kapsamda yaptığı testlerde, parçacık hızlandırıcıya sahip beş kurumla iş birliğine gitmiş. Test sonucu elde edilen bilgilerde Lityum, kalkanlarda kullanılabilecek kuvvetli bir aday olarak öne çıkmış.

Kozmik radyasyonun insan bedeni üzerinde olan tesirleri, ISS’de de incelenmiş. Bu araştırmalardan biri olan “İkizler Deneyi”, ikiz astronotlar Scott Kelly ve Mark Kelly’i inceleme altına almış. Dünya’da kalan Mark ile ISS’de misyon yapan Scott ortasındaki gen ekspresyonu farkı kozmik radyasyona bağlanmış.

Göz Atın
Kapalı
Başa dön tuşu