Arkadaşınızdan veya ailenizden kötü bir haber aldığınızda midenizin düğüm düğüm olduğunu hiç hissettiniz mi?
“Mideme ne oluyor ki?” diyebilirsiniz ancak bu hisler çok doğal ve biyolojik sebeplerle açıklanabiliyor.
Kötü haberlerin vücudumuzda nasıl fiziksel etkiler yarattığını anlamak için bilimsel olarak bakıldığında çok ilginç sonuçlarla karşılaşıyoruz. Beynimiz, hissettiğimiz acıyı sadece duygusal değil, aynı zamanda fiziksel bir yara gibi algılıyor. Nasıl mı?
Beynin stres tepkisi ve savaş-kaç modu
Kötü bir haber aldığımızda, beynimizdeki korku ve tehdidi algılamada kritik rol oynayan “amigdala” alarma geçiyor ve tehlike ya da tehdit algılandığında, vücudumuzun eski çağlardan kalma savaş-kaç tepkisini devreye sokuyor.
Bu tepki de vücudumuzda adrenalin ve kortizol gibi stres hormonlarının salgılanmasına neden oluyor. Hormonlar da kalp atış hızımızı yükseltiyor, kaslarımızı geriyor ve vücudu harekete hazır hâle getiriyor.
Oysaki modern hayatımızda karşımıza çıkan “tehdit” genellikle fiziksel bir saldırı değil, duygusal bir sarsıntıdan ibaret. Ancak vücut, fiziksel bir tehlike varmış gibi reaksiyon gösteriyor ve sonuç olarak mide bulantısı, baş dönmesi gibi fiziksel semptomlar ortaya çıkıyor.
İyi de bu durumdan sindirim sistemi neden etkileniyor?
Stres hormonlarının artışı, her şey gibi sindirim sistemimizin normal işleyişini de bozuyor. Beyin sindirim sistemine “Şimdi yemek sindirme vakti değil!” sinyali gönderiyor ve sindirimi yavaşlatıyor.
Mide asitleri artıyor ve bazen de midede kelebekler uçuşması hissi ortaya çıkıyor ya da kramplara neden oluyor. İşte bu yüzden kötü haber aldığınızda midenizde o tuhaf his oluşuyor.
Beynimiz acıyı gerçekten fiziksel bir yaralanma gibi algılıyor.
Beynimiz, fiziksel acı ile duygusal acıyı ayırt etmekte aslında çok iyi değil. Yapılan araştırmalarda, beynin fiziksel acıyı işleyen bölgeleri, duygusal acı hissettiğimizde de aktif hâle geliyor.
Dolayısıyla, bir yakınınızı kaybettiğinizde ya da bir işinizin kötü gittiğini öğrendiğinizde, beyniniz bu durumu fiziksel bir yaralanma gibi algılayarak vücutta rahatsızlık yaratıyor.
Nasıl başa çıkabiliriz?
Peki, bu semptomlardan kaçmak mümkün mü? Tamamen imkânsız olmasa da zor. Vücudun tepkisini yönetmek için meditasyon, nefes egzersizleri gibi sakinleştirici yöntemler denemek yararlı olabiliyor. Arkadaşlarınızla konuşmak veya hobi edinmek gibi sosyal aktiviteler de beynin stresle daha sağlıklı başa çıkmasına yardımcı oluyor.
Bu içerikleri de inceleyebilirsiniz:
Stresli Anlarda Yavaşça Nefes Almak İşe Yarıyor mu Yoksa Kendimizi Sakinleşeceğim Diye Kandırıyor muyuz?
Stres Altında Neden Daha Çok Abur Cubur Tükettiğimizi Öğrenince Elinizi Hızlıca Cips Paketinden Çekeceksiniz!
Stresliyken Neden Acısını Tırnaklarımızdan Çıkarıp Onları Koparıyoruz?
Stresliyken Gözlerimizin Seğirmesinin Altındaki Gerçeği Açıklıyoruz
Bazı Yolcular Neden Uçakta Sinir Küpüne Dönüşüyor? Basit Bir Gerginlikten Çok Daha Ötesi Var!