Çöl deyince aklımıza direkt kumlarla kaplı, kurak ve ıssız bir yer geliyor. Ancak hepimizin yakından bildiği Antarktika, dünyanın en büyük çölü olarak adlandırılıyor.
“Çöl demek için kurak, güneşli bir yer olması gerekmiyor mu?” diye düşünüyor olabilirsiniz. Zaten Antarktika, tam da öyle bir yer!
Peki neden bu unvana Sahra değil de Antarktika sahip?
En temelden başlayalım: Çöl ne demek?
Yıllık 250 mm’den az yağış alan bölgeler “çöl” olarak adlandırılıyor. Dünyada bu tanıma uyan sayılı yerler var. Birisi Sahra Çölü olsa da diğer ikisi aklınıza bile gelmemiştir: Antarktika ve Arktik.
Aslında bir çölü çöl yapan sıcaklık, kum ya da develer değil. Bölge yağış almıyorsa, çöl olarak nitelendirilmeye müsait. Antarktika da 14.500 yüzölçümü ile dünyanın en büyük çölü olma şanına kavuşmuş.
Sahra Çölü’nün Antarktika’dan daha ıslak bir yüzeye sahip olduğu bile biliniyor.
Antarktika’nın bazı bölgelerine en son kar ve yağmur, milyonlarca yıl önce yağmış. Hâliyle bu da onu çöl kategorisine sokmaya yetiyor. Fakat tabii son yıllarda artan küresel ısınma, Antarktika’yı da olumsuz etkiliyor. Buzullar eriyor, yağan kar miktarı da %10 kadar bir artış gösteriyor.
Tabii dünyanın en büyük çölü Antarktika yalnızca bu küresel ısınmadan zararlı çıkmadı. Sahra Çölü’ne 37 yılın ardından ilk defa kar yağmıştı.
Yani Antarktika, nemli gibi görünse de aslında yer yüzeyi çok kurudur. Çöl tanımını genellikle sıcaklıkla bağdaştırdığımız için bu durum bize garip gelebilir, fakat dünyada soğuk çöller de vardır. Antarktika da -87.2 derece ile “en soğuk” çöllerin başında geliyor.
İlginizi çekebilir:
Antarktika’da Beliren, İsviçre Büyüklüğündeki Deliğin Aslı Astarı Ne? (Sıradan Bir Buzul Erimesi Değil!)
Toplumsal Yaşamın Olmadığı Antarktika, Tam Olarak Hangi Ülkeye Ait?