Bizler Güneş ışınlarından zarar görürken bitkiler her gün, hatta her saniye bu ışınlara maruz kalıyorlar. Peki neden gövdeler, yaprakları hiç zarar görmüyor?
Zararın da aksine fayda gördükleri bile biliniyor. Ancak yine de UV ışınlarının tehlikeleri ortadayken canlı olan bitkiler, nasıl zarar görmüyor?
Bilim dünyasının yaptığı araştırmalar, bu konuda bildiklerimizi unutturacak cinsten.
Bilimsel araştırmalar, Güneş ışığının zararları hakkında bir sonuç veriyor.
Purdue Üniversitesinden Timothy Zwier ve ekibi, Journal of the American Chemical Society’de yayımladıkları bir makalede, bitkilerin ultraviyole (UV) ışınlarından korunmak için geliştirdiği doğal “Güneş kremleri” üzerine yaptıkları önemli araştırmaları ayrıntılarıyla paylaştılar.
Bitkiler, fotosentez sürecinde Güneş ışığını kullanarak besin üretiyorlar; ancak bu süreç, özellikle ultraviyole-B (UVB) ışınları gibi zararlı ışınlarla bitki DNA’sında ciddi hasara yol açabiliyor. Bu hasar, bitkilerin büyümesini engelleyebilirken sağlıklarını da tehdit edebilir.
Dolayısıyla bitkiler, kendilerini korumak için özel moleküller üretirler.
Bu molekülleri, yapraklarının dış katmanına gönderiyorlar. Bu moleküllerin başında ise sinapat esterleri yer alıyor. Sinapat esterleri, UVB radyasyonunun bitkilerin iç kısımlarına nüfuz etmesini engelleyerek bitkilerin bu zararlı ışınlardan korunmasına yardımcı oluyor.
Bu moleküllerin koruyucu etkisi üzerine yapılan önceki biyokimyasal testler, sinapat esterlerinin bitkiler için âdeta bir güneş kremi görevi gördüğünü ortaya koyuyor.
Sinapat esterlerinin koruyucu rolünü daha iyi anlamak amacıyla kapsamlı bir deney daha gerçekleştirildi.
Moleküller, gaz fazına geçip laboratuvar ortamında UVB radyasyonuna maruz bırakıldı. Elde ettikleri sonuçlar, sinapat esterlerinin UVB spektrumunun her dalga boyunda etkili bir şekilde radyasyonu emme yeteneğine sahip olduğuydu.
Bu sonuçlar da sinapat esterlerinin, bitkileri zararlı UV ışınlarından korumada oldukça etkili olduğunu gösteriyor. Anlayacağınız bitkilerin güneş kremleri de sinapat esterleriymiş.
