Özellikle sonbahar geldiğinde sokaklar, ağaçlardan dökülen yapraklarla kaplanır. Ancak özellikle bazı ağaçların daha fazla yaprak döktüğünü gözlemlemek mümkündür. Peki ağaçlar, yapraklarını neye göre döker?
Bir ağacın yapraklarının tamamı yerdeyken yanındaki başka bir ağacın tüm yaprakları dökülmek şöyle dursun yeşillenmeye devam eder.
Peki bazı ağaçlar yaprak dökerken bazıları neden dökmez?
Aslında yanlış bilinenin aksine ağaçların tümü, yapraklarını döker.
Ağaçların yapraklarını dökme zamanları, türlerine ve hava koşullarına bağlı olarak değişir. Örneğin ağaçların bazıları sonbaharda yapraklarının tamamını döker bazılarının yaprakları ise olgunluk dönemini tamamladıktan sonra dökülür.
Aynı zamanda bu süreci, sıcaklık gibi çevresel değişimler ve kalıtsal etkenler belirler. Yaprağın bu dökülme zamanında ilk olarak, yaprak sapının gövdeye bağlandığı bölgedeki bir grup hücre farklılaşmaya başlar.
Bu bölge, kopma bölgesi olarak adlandırılır. Bu süreçte kopma bölgesindeki hücrelerin çeperleri zayıflar ve hücreler küçülür. Sonuç olarak yaprak, zayıflayan bölgeden kopar.
Yaprağın koptuğu bölge, âdeta açık bir yara gibi bitkiyi hastalıklara ve enfeksiyonlara karşı savunmasız bırakır.
Kopma bölgesindeki hücreler, bu açık yarayı iyileştirmek için yara dokusu oluşturur. Ayrıca oksin olarak isimlendirilen büyüme hormonu, kopma bölgesinin oluşumunu geciktirir. Oksin moleküllerinin miktarı, genç yapraklarda yüksektir ve yaprak olgunlaştıkça azalmaya başlar.
Bu sebeple yaprak olgunlaştığında dökülme süreci başlar. Bitkilerin yapraklarını dökmesi; su, enerji ve besin ihtiyaçlarını azaltmalarına ve böylece soğuk ve kuru havalarda hayatta kalmalarına yardımcı olur.