Kış mevsimine yaklaştıkça, Avcı (Orion) Takımyıldızı’nın geceleri doğu ufkunda tüm ihtişamıyla yükseldiğini görebilirsiniz. Bu yükselişin başlangıcına, bir meteor yağmuru da eşlik ediyor.
Gökyüzünde Mintaka, Alnilam ve Alnitak yıldızlarının birbirlerine yakın, dikey yönde sıralanışıyla hemen tanıyabileceğiniz Avcı Takımyıldızı bölgesinde 21-22 Ekim tarihleri arasında, her ne kadar Perseid Meteor Yağmuru kadar yoğun gözlenemeyecek olsa da, pek çok meteorun atmosferimize girişini izleme şansını bulabilirsiniz.
21-22 Ekim’de maksimum miktarı saat başına 10-20 adet ile zirveye ulaşacak olan bu meteorlar, saçılım noktası Orion Takımyıldızı sayesinde “Orionidler’”olarak adlandırılıyor. Orionidler’in sebebi ise Güneş’in etrafında 76 yılda bir tam dönüşünü gerçekleştiren Halley Kuyrukluyıldızı’nın ardında bıraktığı irili ufaklı toz parçacıkları.
Dünya, her yıl yaklaşık olarak belirttiğimiz tarihlerde Halley Kuyrukluyıldızı’nın ardında bıraktığı bu cisimlerin yoğun olduğu bölgeden geçer. Bu durum her sene Orion Meteor Yağmuru olarak adladırılan gök olayına sebep olur. Aynı zamanda her yılın Mayıs ayında gerçekleşen Eta Aquarid Meteor Yağmuru ise Halley Kuyrukluyıldızı’nın sebep olduğu ikinci meteor yağmurudur.
Hangi saatte nereye bakmanız gerekiyor?
Belirtmiş olduğumuz tarihlerde saat 23.00’den sonra doğu yönüne baktığınızda gökyüzünde birbirlerine yakın, belirgin bir şekilde üst üste dizilmiş üç yıldız –doğudan batıya Alnitak, Alnilam ve Mintaka– bulunur. Bu yıldızları bulduktan sonra yıldızlardan batı yönüne doğru gökyüzünü taramaya başlayın. Çok geçmeden bu üç yıldızın yakınında, onlardan daha kuvvetli bir şekilde parlayan kızıl bir yıldız göreceksiniz. Bu yıldız Avcı Takımyıldızı’nın en parlak üyesi olan Betelgeuse yıldızıdır.
Orionidler’in saçılım noktası yaklaşık olarak Betelgeuse yıldızının bulunduğu bölgedir. Ancak meteorlar bu bölgeden tüm yönlere doğru yayılacağından, gökyüzünün her noktasında Orionidler’i görme şansınızın olduğunu unutmayın. Bu nedenle binaların veya ağaçların ufkunuzu kapatmadığı geniş ve ışık kirliliği düşük, şehir ışıklarından uzak bir alanda Avcı Takımyıldızı’na doğru baktığınızda hava aydınlanana dek saatte 10 ila 20 dilek hakkı elde edebilirsiniz.
Unutmayın, bir şehir merkezinde yaşıyorsanız (hele ki, İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Konya, Kayseri, Bursa, Adana, Antep gibi büyük şehirlerde), asla ama asla meteor yağmurlarını izleyemezsiniz. Görebilmek için, şehirden uzaklaşıp, gökyüzünde bolca yıldız görebildiğiniz; köy, kasaba, yayla gibi “ışık kirliliğinden uzak” bir yere gitmeniz gerekiyor.
Hazırlayan: Kemal Cihat Toprakçı
