Özellikle bebek uyutmaktan bilsek de biz yetişkinler de bazen uykuya dalmaya zorlandığımızda çözümü beyaz gürültüde buluyoruz. Neden tekrarlayan sesler bizi uykuya daha hızlı ve derin şekilde daldırır dersiniz?
Yakına yerleştirilen bir beyaz gürültü makinesi ya da telefondan açılan benzer bir ses sayesinde mışıl mışıl uyuyoruz.
Nasıl bu kadar etkili olduğunu düşünmüş müydünüz?
Beyaz gürültü nedir?
Beyaz gürültü, tüm frekansların eşit yoğunlukta karışımından oluşan bir ses türü. Basitçe ifade etmek gerekirse bu ses, insan kulağı tarafından monoton bir “şşş” olarak algılanıyor.
Doğadaki rüzgâr, yağmur veya deniz dalgaları gibi sürekli ve tekrarlayan seslerle benzer özellikler taşıyan beyaz gürültü, çevresel gürültüyü maskeleyerek daha rahat bir uyku ortamı sağlıyor.
Beyaz gürültü ve uyku bilimi
Beyaz gürültünün uyku üzerindeki etkilerini anlamak için önce uyku döngüsüne ve beynimizin nasıl çalıştığına biraz göz atmamız gerekiyor. Uyku, NREM ve REM olmak üzere iki ana döngüden oluşuyor.
Beynimiz, özellikle NREM evresinde dış seslere karşı daha duyarlı ve bu, uykunun bölünmesine neden olabiliyor. Beyaz gürültü ise dış sesleri maskeleyerek beynimizin bu sesleri algılamasını zorlaştırıyor ve böylece daha kesintisiz bir uyku sağlıyor.
Bilimsel araştırmalar, beyaz gürültünün beyindeki sinirsel aktiviteyi stabilize ettiğini ve uyarıcı seslerin neden olduğu mikro-uyanıklıkları azalttığını gösteriyor. Beyaz gürültünün, beyin dalgalarını senkronize ettiği ve daha derin, dinlendirici bir uyku sağladığı düşünülüyor.
Beyaz gürültü zararlı mı?
Beyaz gürültü üzerindeki çalışmalar gün geçtikçe artıyor ve karşımıza farklı sonuçlar çıkıyor. Bazı araştırmalar, beyaz gürültünün uykuyu bozabileceğini ve işitme duyusunu etkileyebileceğini gösteriyor.
Uykudaki gürültünün kalp atış hızında değişiklik gösterebileceğini, aslında uyuyan kişinin yarı uyanıklık yaşayabileceği de belirtiliyor. Ayrıca sürekli beyaz gürültüye maruz kalmanın çevreden gelen diğer seslere karşı duyarlılığı azaltabileceğini düşünen bilim insanları da var.
Beyaz gürültü nasıl kullanılmalı?
Hem bebeklerin hem de yetişkinliklerin çok yakınında beyaz gürültü makinesi olmaması gerekiyor. Ayrıca desibele de dikkat etmekte fayda var. 70 desibelden yüksek bir ses tehlike yaratabilir.
Bebeklerin beyaz gürültüye bağımlı hâle gelebileceği de unutulmamalı. Bu, bebeklerin kendi başına uyumamasına neden olabilir. O yüzden de sürekli kullanmamak gerek.
Özellikle uykuya dalma güçlüğü çekenler için etkili çözüm olarak kullanılan beyaz gürültüyü kararında kullanarak seslerin sihirli dokunuşlarına kendinizi bırakabilirsiniz.
