Dakikalarca hatta saatlerce hiç durmadan kanat çırpan kuşları, kafamızı kaldırıp gökyüzüne baktığımızda rahatlıkla görebiliriz. Peki onların kanat çırparken uyuyup uyumadığını hiç merak etmiş miydiniz?
Kuşların uyku ihtiyacını karşılaması için yapması gereken tek şeyin karaya inmek olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak onlar, bazı durumlarda oldukça uzun süreler havada kalmak zorunda. Örneğin göç esnasında.
Peki kuşlar ne zaman uyuyor?
Bazı kuş türleri, günlerce haftalarca hatta aylarca yere inmeden havada kalabilir.
Bu süreçte onların uyuyup uyumadıkları ise kesin olarak bilinmiyordu. Bilim insanları, kuşlar havadayken beyinlerinin bir yarısının uyku durumunda, diğer yarısının ise uyanık durumda olduğunu ve böylece uyku ihtiyaçlarını karşılayabildiklerini tahmin ediyordu.
Bundan 7 yıl önce yapılan bir araştırmada, bu görüşün doğruluğu kanıtlandı. Yapılan araştırmada bilim insanları, firkateyn kuşlarının beynindeki elektriksel etkinliği görüntüleyen ve kafa hareketlerini izleyen bir cihaz kullandı.
Veriler ise bu kuşların uçarken günde ortalama 41 dakika uyuduğunu gösterdi. Bu süre, karada kaldıkları sürüyle karşılaştırıldığında oldukça kısaydı. Çünkü bu kuşlar, karadayken günde ortalama 12 saat uyumakta.
Ayrıca onlar uçarken kesintisiz bir şekilde uyumaz. Havadaki uykuları, kesintisiz uyuklamalar şeklindedir.
Yapılan başka bir araştırmada da kuşların, uçarken beyinlerinin yalnızca bir yarısının ya da her iki yarısının, uyku hâlinde olabileceği anlaşıldı. Beynin bir yarısının uykuda, diğer yarısının ise uyanık olduğu durumda kuşların bir gözü açık olur.
Açık olan gözden gelen veriler, beynin uyanık olan yarısı tarafından değerlendirilir. Böylece kuşlar, çevrelerindeki potansiyel tehlikelerden haberdar olabilir.
Ayrıca uyurken uçmaya yani aerodinamik kontrolü sağlamaya devam edebilmek için genellikle yükseklerde ve yukarı yönlü hava akımları boyunca hareket ederler. Kuşların havada uyurken beyinlerinin her iki yarısının da uyku hâlinde olması durum ise çok kısa sürer.
