Neredeyse her gün sıra dışı hareketleriyle bizi şaşırtmayı başaran kedilerin, dışkılarını gömmelerinin arkasında nasıl bir sebep olduğunu hiç düşünmüş müydünüz? Dışkılarını kuma yapmayı tercih etmeleri biz sahipleri için oldukça büyük bir kolaylık ancak neden bu kumu deşip dışkılarını saklama ihtiyacı duyuyorlar?
Günün belli dakikalarını kendilerini yalamak için harcayan kediler, temiz olmalarıyla ön plana çıkan hayvanlardan. Hatta kedilerin bu özelliği, onları evde beslemeye en uygun canlılardan biri hâline getirmekte. Ancak söz konusu dışkılarını saklamak olduğunda, temizlik dışında bambaşka nedenler ortaya çıkar.
Sözü daha fazla uzatmadan bu sevimli hayvanların, dışkılarını gömmelerinin sebeplerine bakalım.
Kedi dışkısı hakkında ilginç bir ayrıntı vardır.
Şöyle ki bu dışkılar, bize genellikle aynı kokar ancak kediler, idrar ve dışkılarında bulunan ve feromon ismi verilen eşsiz koku molekülleri sayesinde atıklarını diğer kedilerden ayırt edebilir.
Kedilerin, atıklarını titizlikle gömme hareketi de bölgelerini işaretlemek için idrar ve dışkıdan yararlanma konusundaki uzun geçmişlerine dayanır. Daha küçük, korunmasız ve itaatkar olan evcilleştirilmiş ev kedileri, soy hattı olarak çelimsiz bir kedi grubuna aittir.
Bu sebeple, bulundukları yerde yırtıcı bir hayvan olmamasına rağmen dışkılarını gömerler. Onların bu hareketi, bulunduğu alanda onlara tehdit oluşturacak bir canlı olmasa da her ihtimale karşı kendilerini güvenceye alma içgüdüsünden kaynaklanır.
Yine her evcil kedi, kendi sahibini güçlü ve baskın olarak görür ve bu yüzden kendisini zayıf ve tehdit altında hisseder.
Ünlü zoolog ve davranış bilimi uzmanı Desmond Morris de bu durumu şu cümleleriyle ifade etmekte: “Rahatsız edilmeyen bir evde, her evcil kedi kendisini ev sahiplerinin baskısı altındaki bir canlı olarak hisseder. Bu yüzden normal şartlar altında birçok kedi, kedi kumluğuna ya da evin bahçesine kendi dışkısını gömerek evdeki ‘avcıdan’ kendisini korur.”
Ayrıca avcılar, avlarını dışkılarının kokusundan ve yerinden algılayabilir. Bu sebeple dışkıyı gömmek, zayıf ve çelimsiz kedi grubunun gösterdiği bir eğilimdir. Çünkü bunu yapan kediler, daha kolay gizlenir ve yabancı kediler tarafından av olma ihtimalleri büyük oranda ortadan kalkar.
Ancak her kedi, dışkısını gizlemez.
Vahşi doğada; aslanlar, kaplanlar, jaguarlar ve leoparlar gibi bölgelerinde rekabet içinde olan baskın kedi türleri, belirli bir alanı ele geçirmek istediklerinin sinyalini vermenin bir yolu olarak dışkılarını gömmezler.
Fakat yabani kediler bazı zamanlar, yırtıcı hayvanların istenmeyen ilgilerini kendilere veya yavrularının yuvalarına çekmemek için dışkılarını saklama eğiliminde olabilir.
Evcil kedilere geri dönelim. Peki evde beslenen kedilerin, dışkısını gömmemesinin sebepleri neler olabilir?
Evcil kediler için dışkıları gömmek, her ne kadar içgüdüsel bir davranış olsa da bu kediler, tuvaletlerini bazen kumları dışında hiç olmadık yerlere yapabilir. Bu davranışın altındaki en büyük sebeplerden biri ise kedi henüz yavruyken, annesi tarafından bu davranışın ona gösterilmemesi ve öğretilmemesidir.
Eğer problem bundan kaynaklıysa, kediye doğru komutlarla ve yönlendirmelerle dışkısını kuma yapması gerektiğini öğretebilirsiniz. Özellikle henüz yavruysa işiniz çok daha kolay demektir.
Bunun dışında kediler genellikle temiz kumlardan hoşlanır.
Eğer kumu uzun süre temizlenmediyse, dışkılarını buraya tekrardan yapmak istemeyebilirler. Yine tuvalet kabının, kedinin büyüklüğünün yaklaşık 1,5 katı olması önerilir. Eğer bu alan kedi için küçükse, dışkılama için burayı tercih etmekten kaçınabilir.
Aynı zamanda ev değişikliği veya eve yeni bir hayvanın gelmesi kedileri strese sokabilir ve bu gibi durumlar, kedilerin tuvalet kabına dışkılamamasına sebebiyet verebilir. Eğer tüm koşullar sağlandıysa ve kediniz yine de kuma gitmeyi reddediyorsa bunun arkasında bir sağlık problemi olabilir. Bu noktada veterinere danışmak en sağlıklı sonucu getirecektir.
