Daha 3-4 gün önce bir arkadaşınız vasıtasıyla tanıştığınız birinin ismini, bir türlü hatırlayamadığınız oldu mu? Halbuki tanışma sırasında birbirinize isimlerinizi söylediniz ve o kişiye ismiyle birkaç defa hitap ettiniz öyle değil mi?
Eğer yeni tanıştığınız veya uzun yıllar önce tanışıp bir süredir görüşmediğiniz kişilerin ismini bir türlü hatırlayamıyorsanız, yalnız değilsiniz!
Peki bunun sebebi ne?
İsminiz, sizin hakkınızdaki en temel şey ve her şeyden önce birine sunduğunuz ilk bilgidir.
Ancak isminizin ne olduğu, zihinsel bir gereklilikten çok toplumsal bir ihtiyaçtır. Esasen isimlerimiz, çok az bilgi içerir ve bu bir tanımlama aracıdır. Fakat kendi isminizin veya başkasının isminin ne olduğu, beyniniz için işlev oranı düşük bir bilgidir.
Diyelim ki hayatınız boyunca ismi Ayşe olan 3 kişi, Ahmet olan 5 kişi, Zeynep olan 4 kişiyle tanıştınız. Ayşe, Ahmet ve Zeynep isimleri aslında sizin için hiçbir içsel anlama sahip değildir.
Ancak Zeynep’lerden biri, en yakın arkadaşınızsa veya en güzel anıları onunla biriktirdiyseniz o kişinin ismi, böyle bir durumda fark yaratır ve çağrışım yapar.
Bu sebeple beyniniz için isimler, bilgisayarınızdaki onlarca önemli dosyayı içeren bir klasörün ismi gibi anlamsız bilgi parçalarıdır.
Bu dosyalara ve içerdikleri bilgilere eriştiğinizde, klasör ismi sizin için daha önemli olur ve dolayısıyla hatırlaması da daha kolay olur. Yani herhangi bir yaşanmışlığınızın veya bağınızın olmadığı kişilerin isimlerini hatırlamamanız oldukça doğaldır.
Zihnimiz isimlerden ziyade birinin yüzü gibi görsel uyaranlara veya o kişinin mesleği gibi çağrışımsal veri uyaranlarına çok daha iyi tepki verme eğilimindedir. Yani insan beyni, önemli olan veya çağrışımları olan şeyleri hatırlamak için tasarlanmıştır.
Bu sebeple daha önce tanıştığınız birinin ismini hatırlayamamanız normal bir durumdur.