Beyin işlevlerini dış dünya uyaranlarına karşı tamamen kapatan, kişinin tepkisiz ve bilinçsizliğini kapsayan koma, kişinin bilinçsiz bir uyku hâlinde olma sürecidir. İnsanların komaya girme sebepleri ise birbirinden farklı olabilir.
Koma hâli, beyin fonksiyonlarının geçici veya kalıcı olarak ciddi bir şekilde bozulması sonucu yaşanıyor. Aniden veya bir süreç içinde ortaya çıkan koma, nasıl ortaya çıkıyor olabilir?
İnsanların komaya girme nedenleri ve koma hâlindeyken nasıl bir süreç yaşadıklarını detaylarıyla anlatacağız.
Öncelikle neden insan komaya girer?
Kafaya alınan darbeler veya kazalar, beyin dokusunda hasar, beyne giden kan akışının kesilmesi veya beyin kanaması, beyin dokusunda hasara yol açarak komaya neden olabilir. Tabii bunun yanında beyin veya beyin zarı enfeksiyonları da ciddi beyin hasarına yol açabiliyor.
Bunların yanında kan şekeri seviyelerinin aşırı yüksek veya düşük olması, beyne yeterince oksijen gitmemesi, alkol, ilaçlar veya diğer toksik maddelerin aşırı dozda alınması beyin fonksiyonlarını etkileyerek komaya yol açabiliyor.
Koma, kişinin beyin hasarının derecesine ve altta yatan nedenlere bağlı olarak birkaç saatten birkaç yıla kadar sürebilir.
Bazı hastalar tamamen iyileşebilirken bazıları kalıcı beyin hasarı ile hayatlarına devam edebilir ya da yaşamlarını kaybedebilirler.
Komada olan bir kişi derin bilinçsizlik hâli içinde olur ve çevresindeki uyarıcılara tepki vermez. Komanın derinliği ve süresi kişiden kişiye değişebiliyor.
Komadaki bir kişi neler yaşar?
Komadaki kişi tamamen bilinçsiz ve çevresinde olup bitenlerin farkında değildir. Bu yüzden uyandırılamaz ve bilinçli bir tepki veremez. İstemli bir hareketi olmaz, bazen sadece kaslarda seğirme gibi refleksif hareketler görülebilir.
Solunum, kalp atışı, kan basıncı gibi hayati fonksiyonlar genellikle korunur ancak bunlar yoğun bakım desteği gerektirebilir. Bazı hastalar ise koma süresince farklı bilinç düzeylerine geçiş yapabilir. Bu durum, uyku-uyanıklık döngüsüne benzer şekilde belirli dönemlerde uyanıklık belirtileri gösterebilirler.
Komadaki kişinin yaşadıkları ve hissettikleri hakkında kesin bilgiye sahip olmamız zor çünkü komadaki kişilerin bu durumu hatırlamaları oldukça düşük bir ihtimal.