Hiç ayağı büyüyen bir kadın gördünüz mü? Eğer çevrenizde hamile birisi varsa mutlaka bunu görmüş hatta beraber yeni ayakkabı bile almaya gitmiş olabilirsiniz. Birçok kişiye şehir efsanesi gibi görünse de bu büyümenin bilimsel bir açıklaması var.
Bebeğin ağırlığı ve hormonal değişimler, annelerin fiziksel olarak da değişmesine neden olurken bu farklılıklardan biri de ayakların tabiri caizse davul gibi olmasıdır.
Eski ayakkabıların olmadığı, kış aylarında bile yalın ayak dolaşma isteği yaratan bu durumun bilimsel karşılığını merak edenlere açıklıyoruz. Araştırmalar, nedenini gösterirken kalıcı büyümenin doğum sayısına göre farklılaştığını öne sürüyor.
Ayaklar, neden hamileyken büyüyor da kilo alındığında büyümüyor?
Hamilelik sırasında hormon değişiklikleri olur ve bu vücut değişikliklerinin temelidir. Vücudumuzda bulunan ve hamilelik döneminde artan relaksin hormonunun artması da ayak büyümesinde önemli faktör.
Âdet döngüsünün yanı sıra hamilelik sırasında da salgılanan relaksin hormonu, sadece kadınlarda değil erkeklerde de mevcut. Erkeklerin prostat gevşemesine neden olan bu hormon; her iki cinste tendon, kas, bağ ve kemik yaralanmalarında dokunun yeniden kendine gelmesinde de etkili.
Ayakların balon gibi olmasına neden olan relaksin hormonunun etkisi tam olarak nedir?
Konumuza dönecek olursak relaksin hormonu, bebeğin doğum kanalından daha rahat geçmesi için pelvis bağları ve eklemleri gevşetmeye yardımcı olmak için hamilelik sırasında üretilir. Bu gevşeme, tüm vücudu etkilediği gibi ayakları ve diğer eklemleri de etkiler.
Ayrıca ayak ve ayak bileklerinin etrafındaki bağların gerilerek ayakların daha geniş ve uzun hâle gelmesini sağlar. Tabii ki bu gerginliğe bebeğin artan ağırlığı, böbrek fonksiyonları ve artan kalp debisi de eklendiğinde ayaklar şişerek büyümeye devam eder.
Ayak büyümesinin hamilelik dönemindeki yan etkilerine dikkat!
Gevşeyen ayaklarda daha az kemer desteği olması da ayak bileği burkulması ve düşme riskini arttıran faktörlerden biri olur. Ayrıca kilo artışı ile beraber ayaklardaki çeşitli ağrılar, kas ve tendon gerginlikleri, doku bandının iltihaplanması gibi sorunlara da yol açabilir.
Büyüyen karnı desteklemek ve vücut dengesini kurmak için omurga ile leğen kemiğinin içe doğru kıvrılması ise ağırlık merkezini değiştirir. Geriye yaslanmış bir duruşa neden olan bu değişiklik, bazı kadınlarda düztaban bozukluğuna da neden olur.
Yıllarca şehir efsanesi gibi bilinse de hamilelikte ayakların büyümesine dair araştırmalar yapıldı ve gerçek olduğu kanıtlandı.
American Journal of Physical Medicine and Rehabilitation tarafından yapılan bir araştırmaya 49 hamile kadın katıldı. Hamilelik başlangıcından itibaren doğumdan sonraki beş aya kadar takip edilen kadınların yüzde 60 ila 70’inde ayaklarının daha geniş ve uzun olduğu görüldü.
Araştırma, bu değişimin kemer yüksekliğini de etkilediğini gösterdi. Azalan kemik yüksekliği ve sertliği de ayağın 2 ila 10 mm arasında uzamasına neden oldu.
Kemer Yüksekliği İndeksi Ölçüm Sistemi
Yapılan çalışmada öne sürülen bir diğer durum ise ayak büyümesinin ilk gebeliklerde daha etkili olduğu, ikinci ve sonraki gebeliklerde ayak boyutu ve şeklinin değişim olasılığının daha az olabileceği yönünde.
Çalışmalarda 10 mm gibi bir ölçü ortalaması verilse de bunu bir de hamilelikten sonra tüm ayakkabılarını değiştirmek zorunda kalanlara sormak lazım. Çünkü 2 cm’ye kadar ayağında büyüme olan kadınların varlığı da biliniyor. Bu duruma en çok sevinen ise sanırız ki sadece ayakkabı firmalarıdır.