Alman astronomlardan oluşan bir küme bilim insanı, tam 18 yeni ötegezegen keşfine imza attı. Yapılan açıklamalara nazaran yeni gezegenlerin hepsi, boyutları manasıyla Dünya’ya benziyor. Astronomy & Astrophysics mecmuasında yayınlanan dev keşif, Kepler Uzay Teleskobu’nun elde ettiği datalar yardımıyla yapılmış.
Boyutları Dünya’ya benziyor. Pekala ömür olabilir mi?
18 yeni gezegenin keşfi Max Planck Enstitüsü, Georg August Üniversitesi ve Sonneberg Gözlemevi’nde misyon yapan astronomların ortak çalışması sonucu yapıldı. Alman gökbilimciler, yeni gezegenlerin 17 tanesinin yıldızlarına çok yakın pozisyonlarda yer aldığını ve hasebiyle yaşama elverişli olmayan ortamlara sahip olduğunu söyledi. Gezegenlerin yüzey sıcaklığının 100-1000 santigrad derece aralığında değiştiği belirtilmiş. Yani Dünya dışı hayat arayışları için pek uygun ortamlar değil.
Astronomlar 18 gezegenden sadece bir adedinin enteresan özelliklere sahip olduğunu söyledi. EPIC 201238110.02 ismi verilen bu gezegen, yıldızının yaşanabilir bölgesinde* bulunuyor. Yani teorik manada gezegenin yüzeyinde sıvı halde su bulunma ihtimali var. 522 ışık yılı uzaklıkta bulunan EPIC 201238110.02, ayrıyeten Dünya’nın 1,87 katı oranında bir çap uzunluğuna sahip.
*Astronomide çokça duyduğumuz “yaşanılabilir bölge” sözü bir yıldızın, yörüngesindeki bir gezegenin yüzeyinde sıvı halde su bulundurmasına imkan tanıdığı alan yahut uzaklık manasına geliyor. Örneğin bir yıldız ne kadar büyük yahut ne kadar küçük olursa bu yıldızın yaşanılabilir bölgesi de ona nazaran yıldıza yakın yahut uzak oluyor.
Dünya boyutlarında gezegen keşfetmek astronomları zorluyor
Dünya boyutlarında gezegenler keşfetmek astronomlar için aslında hayli zorlayıcı bir vazife. Kepler, TESS üzere teleskoplar bildiğiniz üzere gezegen arayışlarında transit metodu ismi verilen bir formülden faydalanıyor. Bu formül temel manasıyla, yıldızlardan Dünya’ya ulaşan ışıktaki değişimlerin incelemesine dayanıyor.
Yıldızların yörüngelerindeki gezegenler dönerken yıldızın önüne geçer ve Dünya’ya ulaşan ışığı da maniler. Astronomlar da bu küçük karartıları tahlil ederek hem yeni gezegenler keşfedebiliyor hem de gezegenlerin büyüklüğü ve yıldızına olan uzaklığı üzere birçok bilgiye ulaşabiliyor.
Transit metodunda gezegenin büyüklüğü çok değerli bir etken. Gezegen ne kadar büyük olursa keşfedilmesi de bir o kadar kolay oluyor. Yani Dünya boyutlarındaki küçük gezegenlerin keşfedilmesi olağandan biraz daha güç.
18 yeni gezegenin keşfini gerçekleştiren grup ise burada yeni bir algoritmadan faydalanmış. “Transit Least-Squares” ismi verilen algoritma, transit metodunun hassaslığını artıyor ve Dünya gibisi küçük gezegenlerin daha kolay bir formda keşfedilmesinin önünü açıyor. Alman bilim insanları, bu algoritmadan faydalanarak önümüzdeki periyotlarda 100 yeni Dünya boyutlarında gezegen keşfi gerçekleştirmeyi beklediklerini söyledi.
Astronomide kullanılan transit metodu:
