Tuvalet eğitimine başlamış ve gündüz idrarı ile dışkısını tuvalete yapan çocukların gece neden yataklarını ıslattıkları merak konusudur. “Acaba zamanı değil mi?” ya da “Çocuğumda bir sorun mu var?” diye düşünen ebeveynlere sevindirici bir haberimiz var. Gece idrarını kaçırması tamamıyla fizyolojisi ile ilgili.
Bebekler doğduğu andan itibaren mesanesini ne zaman boşaltacağına karar veremez ve kendiliğinden boşaltılır. Balona benzeyen mesane, idrarı alır ve depolar. Bu depolama sırasında mesane kasları gevşektir.
Boşaltma zamanı geldiğinde ise mesane kasılır ve üretra ile boşalır. Sfinkter ve pelvik taban kaslarının gevşemesi ile idrar boşalırken, kasılması ile idrar durdurulur. İşte bu işleyiş tamamıyla kasların eğitilmesi ile ilgilidir.
Mesane eğitilebilir bir organdır.
Her çocuğun gelişim süreci farklıdır. Mesane ve bağırsak hareketlerinin kontrolü de çocuklara göre değişir. Çocuklar 12 ila 18 ay arasında mesaneyi çok az kontrol eder. Genellikle 24 ila 30 aya kadar da bu kontrol tam olarak sağlanamaz. Tuvalet eğitimi desteği ile başlayan mesane kontrolü için ideal süre ortalama ay 24- 36 olarak belirtilir.
İdrar boşaltma, beyin ve mesanenin iş birliği ile yapılır.
Mesane kontrol mekanizması, beyinle birlikte çalışır. Omurilikteki sinirler, beyinden aldığı sinyaller ile mesaneyi ne zaman tutacağını ve boşaltacağını söyler. Her çocuğun beyin ve mesane kontrolünü sağlaması farklılık gösterir. Bazı çocuklar 5 yaşına kadar gündüzleri kontrol sağlayabilse de geceleri ıslatma sorunu yaşayabilir.
Gece kontrolü daha geç başlayabilir.
Bütün çocuklarda, gündüz ve gece kontrolü arasında farklılık vardır. Gündüz idrarını tutabilen çocuklar aylar veya yıllar sonra gece kontrolü sağlayabilir. Genellikle 5 ila 7 yaşına kadar ise gece mesane kontrolü beklenmez.
Derin bir uykudayken farkına varamayabilirler.
Geceleri yatağa kaçırmanın başlıca sebepleri arasında mesane sinirlerinin tam olarak eğitilmemiş ve olgunlaşmamış olması gösterilir. Ayrıca mesane, gece oluşan idrarı tutacak kadar esnek olmayabilir. Çocukların gece çok fazla çiş üretmesi de yatak ıslatmaya neden olur. Çok derin bir uykudayken mesaneden gelen uyarının algılanmaması da nedenlerden biridir.
Bazı durumlarda doktor kontrolü gerekebilir.
Aile öyküsü, yaşam tarzı ve çocuğun karakteri gece yatak ıslatmada etkili faktörlerdir. Özellikle 7 yaşına kadar gece idrar kaçırma normal kabul edilse de bunun arkasında bazı hastalıkların olabileceği unutulmamalıdır. Bu yüzden de ebeveynlerin çocuklarını anlamaları ve gözlemeleri gerekir.
Kaynak: CUH, Mayoclinic, ERIC, NarayanaHealth
