Kramplar, şişkinlikler ve her kadına göre değişkenlik gösteren vücudun belli bölgelerindeki ağrılar, âdet dönemlerine ilişkin epey aşina olunan şikâyetlerden. Ancak bu noktada es geçtiğimiz bir ayrıntı var. Bağırsaklarımız!
Çoğu kadının pek de anlamlandıramadığı bir şekilde, âdet döneminde tuvalet alışkanlıkları değişiyor. Beklenmedik bir ishal ya da kabızlık, çekilen sancıların tuzu biberi olmak istercesine vücudu etkisi altına alıyor.
Peki âdet sırasında ne oluyor da bağırsaklarımız, bir ishale ya da kabızlığa sebebiyet veriyor?
Bu problemin temelinde, âdet hormonlarının rahme yakın olan bağırsaklardaki kasları etkisi altına alması ve böylelikle bağırsak hareketlerinin hız kazanması vardır.
Vücut, âdet döneminden hemen önce prostaglandin ismi verilen hormonları salgılamaya başlar. Bu hormonlar rahimdeki düz kasları uyararak kasılmalara neden olur ve işte o zaman bazılarımız için dayanılması güç sancılar başlar.
Sancı ve krampların yanı sıra aynı zamanda bu kasılmalar, rahim zarında da birtakım değişiklikleri beraberinde getirir. Eğer vücut ihtiyaç duyulandan daha fazla prostaglandin üretirse, bu hormon kan dolaşımına dahil olur.
Kan dolaşımının etkilenmesi de bağırsak hareketlerinin değişimini beraberinde getirir. İşte o zaman kabızlık ve ishal, kaçınılmaz olur.
Tabiri caizse âdet dışkısı ismi verilen bu durumun sorumlusu olan prostaglandin hormonu, kimi zaman yiyeceklerin bağırsaklarda daha yavaş hareket etmesine neden olarak kabızlığa kimi zaman ise daha hızlı hareketlere yol açarak ishale sebep olur.
Hatta bu hormonun bağırsaklarda kendini göstermesi, âdetten birkaç gün önce de başlayabilir. Âdet sırasında baş, bel ve kasık ağrıları ne kadar normal ise aslında dışkının çeşitli şekillere bürünmesi de bir o kadar doğaldır.
Öte yandan âdet döneminde vücudumuzda rol oynayan ve bağırsaklarımızı etkisi altına alan bir başka hormon da progesterondur.
Progesteron, tıpkı prostaglandin gibi bağırsaklarımızda çeşitli tepkimelere yol açar. Ancak progesteron ishale ya da kabızlığa, âdet döneminden ziyade iki âdet döngüsünün arasında neden olabilir.
Esasen bu hormon, rahim duvarlarının kalınlaşmasından ve büyümesinden sorumludur. Yumurtlamadan hemen önce ise zirveye ulaşır ancak etkisini, genellikle âdet öncesinde ya da sonrasında gösterir.