Dışarıda sıcak ve bunaltıcı hava varken şöyle buz gibi bir su içmek ne kadar iyi geliyor değil mi? Ama bazen buzdolabına soğuk su koymayı unutabiliyor, ılık su içmek zorunda kalabiliyoruz. Oysa bu durumun önüne geçen teknoloji harikası var: Su sebili.
Bu harika icat, nasıl birdenbire suyu buz gibi yapabiliyor?
Üstelik sadece soğuk değil, sıcak su da verebiliyor!
Su sebili, suyu hızlıca soğutmak için bir tür “buzdolabı” gibi çalışıyor.
Herkesin en az bir kere merak ettiği su sebilinin çalışma mantığı aslında çok basit. Kullanıkları soğutma mekanizması mekanizma genellikle bir kompresör, bir soğutucu gaz ve bir ısı değiştiriciden oluşuyor. Genelde iki ana teknolojiyi kullanıyorlar: buhar sıkıştırmalı sistemler ve termoelektrikli modüller.
Her iki teknoloji de suyun sıcaklığını etkili bir şekilde kontrol edebilse de çalışma prensipleri ve yapı özellikleri bakımından oldukça farklıdır.
Buhar sıkıştırmalı kompresörlü su sebilleri, geleneksel soğutma sistemlerine benzer bir yapıya sahip.
Bu sistemler, kompresör, kondanser, kılcal boru ve evaparatör olarak dört ana bileşenden oluşuyor. Kompresör sistemi, soğutucu akışkanı yüksek sıcaklık ve basınçta kondansere gönderirken kondanser, bu sıcak gazın ısısını dış ortam havasına vererek soğutuyor ve soğutucu akışkanın yoğunlaşmasına neden oluyor. Yoğunlaşan akışkan, kılcal boru üzerinden geçerken basıncı düşürülüyor ve bu noktada sıvı bir hâle geliyor.
Evaparatör, su haznesinin etrafına döşenmiş borularla çevrilidir. Bu borular, suyun doğrudan temas ettiği yüzeylerle soğutucu akışkan arasındaki ısı transferini sağlıyor. Soğutucu akışkan, evaparatörde buharlaşarak suyun ısısını emer ve tekrar kompresöre dönüyor. Bu döngü sürekli olarak devam ediyor, suyun da sürekli olarak soğutulmasını sağlıyor.
Peki termoelektrikli su sebilleri nasıl çalışıyor?
Termoelektrikli su sebilleri, farklı bir teknoloji kullanarak çalışıyor. Bu sistemde, termoelektrik modüller kullanılarak ısı transferi gerçekleştiriliyor. Termoelektrik modüller, iki farklı metalin birleşim noktalarındaki sıcaklık farkını kullanarak ısıyı bir yerden bir yere taşıyan cihazlardır.
Bu modüller, elektrik enerjisi yardımıyla düşük sıcaklıktaki ısıyı yüksek sıcaklığa pompalayabilir. Su haznesinin bir tarafında termoelektrik modül yerleştirilir ve modülün birleşim noktası su haznesinin içine doğrudan yerleştirilir. Termoelektrik modül, bu noktada ısıyı alarak suyun soğumasını sağlıyor. Etrafı izole edilmiş bir hazne, bu ısı transferinin etkinliğini artırarak daha verimli sonuçlar elde edilmesine de yardımcı oluyor.
Termoelektrikli sistemler daha kompakt ve sessiz bir çalışma sunduğundan ev kullanımı için daha uygundur.
