Deniz ve okyanuslara baktığımızda sanki hepsi tek bir suyun parçasıymış gibi görünüyor. Ama bazılarının sınırları o kadar belli çizilmiş ki görünce suların birbirine bu sınırdan dolayı mı karışmadığını merak edebilirsiniz.
Bir nehrin tatlı suyunun, tuzlu okyanus suyuyla buluştuğu sırada gözle görülür bir çizgi oluşturması gibi, okyanusta farklı sıcaklıkta sular da ayrım çizgisi oluşturuyor.
Özellikle Atlas ve Pasifik Okyanusu görüntüleri internette bir dönem viral olmuştu. Görünmez bir sınırla çizilen çizgi, iki okyanus suyunun birbirine karışmasını adeta engelliyor. Peki ama nasıl?
Aslında suların birbirine karışmaması, Dünya’nın felaketinin gelmesi demektir.
Suların birbirine karışmadığı görüntüler kendisine hayran bıraksa da bu durum Dünya için tam bir felaket anlamına geliyor. Yaşanılan küresel ısınma, okyanusları durgun hale getiriyor. Bu suların karışması da ısınan yüzey sularını soğutan ve Dünya’nın sıcaklığını kontrol altında tutan yaşamsal mekanizmalardan birisidir. Birbirine karışmayan sular ise ısınır ve sıcak su atmosferden daha az karbondioksit emer.
Okyanus sularının birbirine karışmadan durması, yüzeyde daha çok karbondioksitin birikmesi anlamına geliyor. Bu da atmosferdeki karbon kirliliğini artırarak daha çok küresel ısınmaya neden olur.
Dünya’daki okyanusların her birinin farklı bir ismi olsa da tüm su tek bir kütle halinde akış sağlıyor.
Atlantik ve Pasifik’in buluşma noktası olarak bilinen ve Drake Geçidi olduğu söylenen internetteki o meşhur videoyu görmüşsünüzdür. İki farklı renkte ama yan yana duran su kütlesini gösteren bu video, aslında erimiş buzullardan gelen açık renkli, tortulu tatlı suyun Alaska Körfezi’ndeki koyu renkli tuzlu suyla buluşma anını temsil ediyor.
Karışmıyor gibi dursa da akıntı ve dalgalar, zamanla bu suları da birbirine karıştırıyor. Dolayısıyla Pasifik ve Atlantik sularının birbirine karışmadığı bilgisi ne yazık ki gerçeği yansıtmıyor.
Dahası Dünya’da birbirine karışmayan su diye bir şey yok.
Okyanus bilimci Profesör Sally Warner, bu konuyla ilgili şunları söylüyor: “Bu konunun göz önünde bulundurmamız gereken iki kısmı var: yüzeyde ne oluyor, insanlar bu değişen renk tonu veya bulanıklık çizgilerini nerede görüyorlar ve yüzeyin altında ne oluyor?”
Gösterilen videodaki Drake Geçidi olabilir, ama Dünya üzerinde meydana gelen farklı bir durumu da gösteriyor olabilir. Okyanus cepheler, sıcaklıkları ve tuzluluk oranları farklı olan düzensiz su parçalarıdır. Uzaktan baktığımızda, nehrin suyu okyanusla birleşince geri kalan sudan tamamen farklı görülebilir.
Bu sular, er ya da geç birleşmeye mahkumlar; ancak bu birleşme birkaç gün sürebilir.
Evet, Atlas ve Pasifik Okyanusları’nın suları gibi Dünya üzerindeki diğer sular da birbirine karışıyor ancak bu karışım oldukça yavaşça ve bir belirli bölgelerle gerçekleşiyor. Farklı sıcaklıklara sahip suların bu bölgede birleşmesi de böyle bir çizgiyi ortaya çıkarıyor.
Atlantik ve Pasifik gibi iki farklı suların kendine has özellikleri ve ekosistemleriyle farklı kütleler olarak kaldığını belirtmekte fayda var. Oldukça yavaş gelişen suların bu karışım olayı ise büyük ölçüde doğal okyanus ve atmosferik süreçler tarafından yönlendiriliyor. Yani Dünya’da birbirine karışmayan tek bir su kütlesi bulunmuyor, karışmasa bile birbirlerinin çekimlerine kapılmaları yavaş bir seyir izliyor.