Bilim insanları sürekli olarak gökyüzünü incelemeye ve keşfetmeye devam etmekte. Elbette yıldızlar da merak edilen gök cisimleri arasında. Ancak yıldızların etrafındaki manyetik alanları görmek mümkün değil.
Yani en azından öyle biliyoruz. Peki yıldızların etrafındaki bu manyetik alanlar eğer ki görünmüyorsa bilim insanları bunları nasıl inceliyor?
Gelin, cevaplayalım.
Elektromanyetik radyasyonun bir biçimi olan radyo dalgaları, görünür ışıkla aynı özellikleri paylaşır.
Fakat bu dalgalar, daha uzun dalga boylarına ve daha düşük frekanslara sahiptir. Bu özellikler radyo dalgalarını, uzayın engin genişliklerinde gezinmek ve en yoğun kozmik bulutları bile delmek için oldukça uygun hâle getirir.
Radyo dalgaları, yıldızlararası toz ve gaz tarafından dağıtılabilen veya emilebilen görünür ışığın aksine bu toz ve bulut tanecikleri arasında gezinebilir. Gökbilimciler, tozun çeşitli astrofiziksel olaylardaki rolünü anlamak için bu gazları, radyo dalgaları boylarında inceler.
Ayrıca manyetik alanlar doğrudan görülemese de yüklü parçacıkların, uzayda nasıl davrandığı üzerinde büyük bir etkiye sahiptir.
Manyetik alanlar ve yüklü parçacıklar arasındaki bu etkileşim, bilim insanlarına bunları incelemek için kullanışlı bir yol sunar. Ayrıca Güneş’in kendi rüzgârından gelen yüklü parçacıklar, Dünya’nın manyetik alanıyla etkileşime girer ve bu parçacıklar, manyetik alanın çizgilerini takip ederek bazen atmosferimizdeki gazlara çarpar.
Bu olay meydana geldiğinde ise hem görünür ışıklar hem de göremediğiniz ancak özel cihaz veya aletlerle tespit edebildiğimiz radyo ışıklarını üretirler. Bu ışıklar da bize, manyetik alanların nasıl çalıştığını gösterir.
Ek olarak yıldızların ve diğer kozmik nesnelerin etrafındaki manyetik alanlar, yüklü parçacıkları yakalayabilir.
Ayrıca bu parçacıklar, bu manyetik yollar boyunca hareket ederken ışık yayarlar. Buna da senkrotron radyasyonu denir ve yüklü parçacıklar, güçlü manyetik alanların etkisi altında çok hızlandığında meydana gelir.
Manyetik alan çizgilerini takip ederken, radyo dalgaları da dahil olmak üzere farklı dalga boylarında radyasyon yayarlar.
Özetle; radyo astronomisi ve spektroskopi gibi araçlar ve yöntemler, bilim insanlarının yıldızların etrafındaki gizli manyetik alanları incelemesine yardımcı olmakta.
İlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz:
Gece Gökyüzünde Kayan Yıldızların Gerçek Boyutunu Öğrenince Büyüklük Algılarınız Epeyce Bir Değişecek!
Yıldızların Geceleri Yanıp Sönüyormuş Gibi Gözükmesinin Arkasında Hangi Sebepler Var?
Yıldızlar Neden 5 Köşeli Gibi Görünür? (Aslında Gerçek Şekliyle Alakası Yok!)
