Sosyal medyada yayılan ‘enkaz altından çıkarılan kişiye su vermek ölüm riski taşıyor’ iddiaları asılsız. Olayın doğrusunu ve ne yapılması gerektiğini gelin, anlatalım.
Tüm Türkiye, 6 Şubat 2023’te meydana gelen deprem felaketinin yaralarını sarmakla uğraşıyor. Depremin üstünden uzun bir süre geçmiş olmasına rağmen hâlâ enkaz altından vatandaşlarımız canlı bir şekilde kurtarılma ihtimaline sahip.
Uzun süre enkaz altında kalan bir insanın en çok ihtiyaç duyacağı şeyin su olduğunu düşünmek pek olası. Örneğin 156. saatte enkaz altından çıkarılan 9 yaşındaki Semih, “Bana bir damacana su verin” demişti.
Ancak bu süreç boyunca sosyal medyada dolaşan bazı iddialar bunun aksini iddia ediyordu.
Bu söylentinin doğru olup olmadığını bir doktora danıştık.
Bu iddia gerçeği yansıtmıyor: Enkazdan çıkarılan kişiye oral yol ile su vermek, ölümcül risk taşımaz.
Danıştığımız doktor, bizlere zaten enkaz altından çıkarılan bir afetzedenin yanıbaşında bir sağlık ekibi bulunmasını ve derhal serum takılması gerektiğini iletti.
Serum takmanın önemini kendisi şöyle ifade ediyor: “Hocalarımız bizlere depremzedenin elini gördüğünüz an enkaz altından çıkmasını bile beklemeden serum takın derlerdi.”
Ancak eğer afetzedenin çıkarıldığı anda etrafında sağlık ekibi yoksa ve serum takılamıyorsa, kâr-zarar hesabıyla oral yolla da su verilebileceğini, bunun direkt olarak bir ölüm riski taşımadığını belirtiyor.
Peki depremzedeye acilen serum takılması neden bu kadar önemli?
Doktorumuz, serum takmanın ehemmiyetini şöyle anlattı:
“Sindirim sisteminin ve üriner sisteminin çalıştığını teyit etmeden afetzedeye su vermek sakıncalıdır, sadece serum verilmeli. Hastane kontrollerinden sonra bu sistemlerde bir sorun olmadığı belirlenirse öyle su verilebilir. Aksi takdirde su veya gıda, vücuda yük olup sorunları arttırabilir.”
Su vermek ilk tercih olmamalı ancak iddia edildiği gibi de direkt olarak ölüm riski taşımıyor. Eğer serum imkanı yoksa ve su verilecekse de bunun da bir kuralı var: Potasyum değeri yüksek içecekler afetzedelere verilmemeli (örneğin meyve suyu).