Evrim sayesinde devasa boyutlarda hamam böceklerinin olmadığı bir dünyada yaşıyoruz. Geçmişte dev böcekler vardı ancak günümüzde böcekler neden küçük kalıyor?
Bu sıcak havalarda hepimiz evimizde en az bir böceği dışarı atmışızdır değil mi? Peki ya onlar bu kadar küçük olmasaydı, o zaman napardık?
Muhtemelen onlar bizi yerdi ancak neyse ki öyle bir şey mümkün değil. Mümkün değil diyoruz çünkü böcekler bizler gibi boyutlara ulaşamaz. Sahiden, neden?
Geçmişte özellikle Permiyen dönemde, Meganeuropsis Permiana adlı dev bir yusufçuk türü yaşadı.
Bu yusufçuklar 75 cm kanat açıklığına ve 450 gram ağırlığa ulaşabiliyordu. Ancak günümüzde, atlas güvesi gibi büyük böcekler bile bu kadar büyük olamıyor. Böceklerin neden bu boyutlara ulaşamadığını anlamak için birkaç teori var.
Bir teori, böceklerin dış iskeletlerinin daha büyük bedenleri destekleyecek kadar güçlü olmadığı yönünde. Denizlerde yaşayan eklembacaklılar daha büyük olabiliyor çünkü su, bedenlerinin ağırlığını destekliyor.
Ancak karada, daha büyük böcekler için daha kalın dış iskeletler gerekirdi. Arizona Eyalet Üniversitesi’nden Dr. Jon Harrison’ın açıkladığı üzere, bu teori tamamen doğru olmayabilir çünkü daha büyük eklembacaklıların, daha kalın dış iskeletlere sahip olması beklenirdi fakat veriler bunu desteklemiyor.
Böceklerin solunum sistemi büyümelerine engel mi?
Başka bir teori ise böceklerin solunum sisteminin, büyümelerine engel olduğu yönünde. İnsanlardan farklı olarak böcekler, vücutlarının yan tarafında bulunan deliklerden oksijen alırlar.
Bu deliklerden giren oksijen, trakeol adı verilen hava dolu tüplerle taşınır. Tüpler, çok küçük dallanmalara ayrılır ve her hücreye oksijen sağlar. Daha büyük böceklerde, bu trakeollerin yeterince oksijen taşıması mümkün olmayabilir.
Geçmişte böceklerin daha büyük olmasının nedenlerinden biri, o dönemde atmosferdeki oksijen seviyesinin daha yüksek olması olabilir.
Dr. Harrison’ın açıklamalarına göre geç Paleozoik dönemde, atmosferdeki oksijen seviyesi %32’ye kadar çıkmıştı. Bugün ise bu oran %21. Oksijen seviyesinin yüksek olması, böceklerin daha büyük boyutlara ulaşmasına olanak tanıyordu.
