Tam bir şey söyleyecekken ne diyeceğinizi tamamen unuttuğunuz oldu mu? Ya da bir odadan kalkıp diğerine giderken, aslında oraya neden gittiğinizi unuttuğunuz? Peki bunun sebebi nedir?
Oldukça kısa bir süre önce düşündüğümüz şeyleri birkaç dakika sonra neden unuturuz? Bu anlatacağımız bir olay, söylemek istediğimiz bir kelime ya da buna benzer farklı bir şey de olabilir.
Gelin, bu durumun sebeplerine bakalım.
Aslında hafızayı tek bir kavramla ifade etmek doğru değildir.
Hafıza, birçok farklı bileşene sahiptir. Bu bileşenlerden her biri, farklı bilişsel süreçlerle bağlantılıdır ve bu da belleği, daha karmaşık bir hâle getirir. Öte yandan hafızayı iki ana kategoriye ayırmak mümkündür: çalışma belleği ve uzun süreli bellek.
Uzun süreli bellek, yıllar boyunca depoladığınız bilgi, beceri ve deneyimleri kapsar ve oldukça geniştir. Bu sayede ömür boyu yaşadığınız anıları hatırlayabilirsiniz.
Çalışma belleği ise anlık düşünceleri birkaç saniye veya dakika boyunca işler ve oldukça kısa sürelidir. Ayrıca bu bellek, bir bakıma bilinçli düşüncenin çalışma alanıdır. Her yeni düşünce, bilgi ve duyusal algı, bu bellekte işlenir.
İşte çalışma belleğinin kısıtlı yapısı da neden bazen unuttuğunuzu açıklar.
Bilim insanlarına göre bu bellek, bir seferde yalnızca 4 ila 7 bilgi parçasını aktif olarak tutabilir. Bu parçalar arasında; sayılar, harfler, kelimeler veya çeşitli kavramlar olabilir.
Fakat insan beyni, bir fikri işlediği esnada diğerine hızla atlar ve bu da bazı bilgilerin düşmesine, yani unutulmasına sebep olur. Daha açık bir ifadeyle beyin, bir anda çok fazla düşünceyle uğraşırken istemsiz bir şekilde bu karmaşanın içinde kaybolabilir.
Bir nevi kısa devre yapar.
Beyin, bir düşünceden diğerine geçerken bazıları arasında bağlantı kurmayı başaramaz. Bunun sonucunda da az önce aklınızda olan şeyi bir anda unutmuş olursunuz. Her ne kadar aynı anda birden fazla işi yapabildiğinizi düşünseniz de aslında bu, çok sağlıklı değildir.
Bu problemi çözmek için ise unuttuğunuz kelimeyi, cümleyi veya bir düşünceyi hatırlamak için, daha önce bulunduğunuz mekâna geri dönmek ve o an ne yaptığınızı düşünmek beyninize yardımcı olabilir.
Bu sayede kaybolan düşünceyi kısa süreli hafızadan kurtarıp geri çıkarabilirsiniz. Ayrıca bu problemin önüne geçmek için ve beynin daha etkili çalışmasını sağlamak için aynı anda birden fazla işle uğraşmayı veya birden fazla şeyi düşünmeyi bırakabilirsiniz. Tek bir işe odaklanmak, dikkatinizi dağılmaktan koruyarak daha az şeyi unutmanızı sağlar.
