Neşe, mutluluk ya da sadece bir arkadaş grubuyla geçirilen keyifli bir zaman, yüzümüzde bir gülümsemeye neden olabilir. Ancak bazen bu neşeli anların ortasında, gözlerimizden yaşlar süzülmeye başlar. Peki, neden çok güldüğümüzde gözlerimizin yaşardığını hiç düşünmüş müydünüz?
Günlük yaşantımızda gözlerimizi nemli tutan ve yabancı cisimlerin temizlenmesine yardımcı olan gözyaşlarımız, göz sağlığımız için oldukça önemli.
Lakrimal bezler tarafından üretilen gözyaşlarının, gülerken de istemsizce haykırmasının nedenleri hakkında birçok bilimsel teori var. Bakalım neden sadece ağlarken değil gülerken de ağlıyoruz?
Güldüğümüzde aktif olan sinirler ve kaslar var.
Gülmek, yüzümüzdeki çok sayıda kası harekete geçiren karmaşık bir eylem. Güldüğümüzde yüzümüzdeki elmacık kemiği kasları çalışıyor ve bu kaslar, göz çevremizdeki kasları da etkiliyor.
Bu kasların aktivasyonu, gözyaşı bezlerini uyarıyor ve daha fazla gözyaşı üretimine neden olabiliyor. Ayrıca gülerken genellikle daha derin nefesler alıyoruz ve bu sırada yüzümüzdeki basınç değişiklikleri de gözyaşı bezlerini harekete geçirebiliyor.
Aslında duygusal gözyaşlarımızın aksine bu gözyaşları tamamıyla fiziksel bir tepki olarak ortaya çıkıyor.
Duygusal merkezimizi tetikliyor olabiliriz.
Çok güldüğümüzde ortaya çıkan tepki, beynimizin hipotalamus bölgesi tarafından kontrol ediliyor. Bu bölge aslında diğer duyguların da kontrol edildiği yer. Bir kahkaha, ağlama gibi diğer duyguların da tetikleyicisi olabiliyor.
Stres mi atıyoruz?
Vücudumuzda birbirini tetikleyen şeylerden biri de hormonlarımız. Ağlamak normalde endorfin salımına neden oluyor ve böylelikle duygusal acılarımızı hafifletebiliyoruz. Kortizol gibi diğer hormonlarımız da hem ağlarken hem gülerken değişebiliyor.
Eğer hem gülerken hem ağlarken zaten stresimizi ayrı ayrı azaltabiliyorsak her ikisini birden yapınca stresimizi yok ediyor olabilir miyiz?
Ağlamak sadece üzgün olunca yaptığımız bir eylem değil.
Okuldan mezun oldunuz, bebeğiniz oldu ya da evlilik teklifi aldınız… Mutluluk gözyaşı dediğimiz de bir gerçek var. Bu yüzden de ağlamayı sadece üzgün anlara yormamak gerek. Gülerken ağlayınca belki de mutluluğumuzu daha farklı şekilde belli ediyor olabiliriz.
Beynimizdeki bir hasar da buna neden oluyor olabilir.
“Patolojik kahkaha ve ağlama” kavramı, serebral korteksteki yolların hasar görmesi demek. Eğer çoğu zaman birileri gülerken siz hem ağlayıp hem gülüyorsanız ve bu sıklıkla başınıza geliyorsa limbik sistemin bazı yollarında diğer insanlara göre daha fazla bağlantıya sahip olabileceğiniz gibi serebral kortekste hasar da oluşmuş olabilir.
Gülerken gözyaşı gelmesi genellikle doğal bir refleks ve birçok faktörün birleşimiyle açıklanabilir. Neşeli anlarımızı daha özel kılan bu küçük detaylarla aslında yaşadığımız mutlu anların yoğunluğunu ve derinliğini de gösteriyor.
Sizin de başınıza bu durum geliyor mu?
