Avrupalı bilim insanları tarafından paylaşılan yeni planlara nazaran kara delik gözlemciliğindeki bir sonraki adım radyo teleskoplarını uzaya yerleştirmek olacak. Hollanda’nın Radboud Üniversitesi ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından geçtiğimiz günlerde yayınlanan makalede, Event Horizon Imager (EHI) isimli yeni bir teleskobun birinci planları açıklandı.
EHI sisteminin iki yahut üç farklı teleskoptan oluşması ve Dünya’nın etrafında bir yörüngeye yerleştirilmesi teklif ediliyor. Astronomların sözlerine nazaran Event Horizon Imager’ın, Event Horizon Telescope’a nazaran çok ciddi avantajları olacak.
Beş kat daha net kara delik fotoğrafları
Konuyla ilgili birtakım açıklamalar yapan araştırma başkanı Freek Roelofs,”Uydu teleskoplarıyla daha yüksek frekanslarda müşahede yapabileceğiz. Bildiğiniz üzere Dünya’nın atmosferi nedeniyle yüzey teleskoplarının yüksek frekanslarda müşahede yapması mümkün olmuyor. Ayrıyeten uzayda teleskoplar ortasındaki uzaklık da çok daha fazla olacak. Yani teorik manada daha büyük bir teleskop elde edeceğiz. EHI ile birlikte EHT’ye nazaran tam beş kat daha yüksek çözünürlüklü kara delik fotoğrafları yakalabileceğiz.” tabirlerini kullandı.
Astronomların yayınladığı Sagittarius A* simülasyon imajları. Sağ üst tarafta EHT, sağ alt tarafta ise EHI’nın yapacağı müşahede yer alıyor.
Radyo teleskoplarının boyutu arttıkça çekilen fotoğrafların çözünürlüğü de artıyor. Astronomlar Event Horizon Telescope projesinde dünyanın farklı bölgelerinde yer alan sekiz teleskobu koordineli bir halde çalıştırmış ve teorik manada Dünya boyutunda dev bir teleskop elde etmişti. Event Horizon Imager ise uzaya yerleştirileceği için çok daha büyük bir boyuta sahip olmuş olacak. Hasebiyle çok daha yüksek çözünürlüklü fotoğraflar çekebilecek.
Freek Roelofs ayrıyeten, EHI’nin yakalayacağı kara delik fotoğraflarıyla Einstein’in Genel Görelilik Kuramı’nın daha güzel bir formda test edilebileceğini söylüyor. Roelofs,”Kusursuza yakın fotoğraflar çekip bir kara deliği tüm ayrıntılarıyla görme imkanımız olacak. Einstein’ın teorisinde küçük bir sapma bile olsa bunu tespit edebileceğiz.” halinde konuştu.
EHI projesinin önünde şu anda birtakım teknik sorunların olduğundan da bahseden Roelofs,”EHT projesinde dünyanın farklı bölgelerinde müşahedeler yapılmıştı. Lakin elde edilen dataların boyutu çok yüksek olduğu için belgelerin transferinde internet yetersiz kalmıştı ve datalar harddisklerde uçaklarla taşınmıştı. Elbette uzayda bu türlü bir şey mümkün olmayacak.” sözlerini kullandı. Roelofs ve grubu bu sorunu aşmak için ESA’nın lazer temas (laser link) sistemini kullanmak istiyor.
Roelofs son olarak Event Horizon Imager ile Event Horizon Telescope ortasında gelecekte hibrit bir sistemin de kurulabileceğini söyledi. Avrupalı astronomların yayınladığı makaleye buradan ulaşabilirsiniz.
